Dirigente

Bente Pauwels nam haar eerste muzikale stappen in 2001 aan de Academie voor Woord en Muziek te Boom. Ze koos voor de saxofoon bij leraar Harry van Dijck. In 2002 besliste ze haar studie te vervolledigen aan de Kunsthumaniora te Antwerpen bij Aïda van de Perre. In 2006 behaalde ze het diploma Klassieke Saxofoon met grote onderscheiding.

Tijdens haar studie maakte ze deel uit van verschillende harmonie- en fanfare orkesten zoals Koninklijke Harmonie De Vrede uit Aartselaar, Sjow uit Hoboken, Koninklijke Fanfare Verbroedering Putte-Grens, Koninklijk Harmonieorkest De Noordezonen uit Westmalle en Concertband De Scheldezonen uit Hoboken, waar ze vandaag de dag nog steeds actief is als muzikante.

In 2011 startte ze de opleiding 'Directie instrumentale muziek' bij Jo Schelkens. Zo werd ze dirigente in verschillende orkesten waaronder Koninklijke Fanfare Graaf d'Elissem te Onze-Lieve-Vrouw-Waver.

Enkele jaren later ging ze opnieuw een muzikale studie volgen, dit keer koos ze voor de optie Musical bij leerkrachten David Verbeeck (drama), Pascal de Turck (zang), Eefje Devulder (dans) en Kathleen Hikspoors (stemvorming). Ze studeerde af in 2013 met grootste onderscheiding.

Geschiedenis

Oprichting

Het verhaal van onze fanfare begint in 1856. De Waverse student Paul Notelteirs (1835-1904) richtte toen samen met enkele medestudenten en kameraden een zangvereniging op.

Het was de tijd dat in vele steden en dorpen in ons land fanfares ontstonden. In Onze-Lieve-Vrouw-Waver was dat echter nog niet gebeurd, en dus wou Paul Notelteirs zijn zangvereniging zien uitgroeien tot een echte fanfare.

Hij spoorde zijn makkers hiertoe voordurend aan. Die wilden wel mee, maar vreesden toch of het wel zou lukken. Hij zei: “Koop maar instrumenten, de ereleden zullen wel volgen”. En zo gebeurde het. Op 1 januari 1859 stond een fanfare klaar met wel 30 muzikanten en vele ereleden die de zaak steunden. Vanaf het eerste jaar konden ze dus reeds als een volwaardige fanfare optreden en al op 2 oktober 1859 namen ze deel aan een festival in Keerbergen.

Edouard Pieter De Pauw, eerste schepen van Onze-Lieve-Vrouw-Waver, werd op 13 oktober 1859 de eerste voorzitter. Het gemeentebestuur was de zaak genegen en alle leden van de gemeenteraad schreven zich samen met nog 24 andere dorpsnotabelen in als ereleden.

Graaf van Elissem

Gezien de goede gang van zaken wilde Notelteirs zijn fanfare een zeker aanzien bezorgen. Hij schreef op 25 oktober 1859 naar de afstammelingen van één van de vroegere heren van het dorp en verzocht hen het erevoorzitterschap van de maatschappij te willen aanvaarden. Daarmee zouden zij de nagedachtenis in ere houden aan hun voorvader, Willem Klaudius Jozef de Ruysschen, baron van Onze-Lieve-Vrouw-Waver en Graaf van Elissem (naar het dorpje Eliksem, deelgemeente van de stad Landen). De nieuwe fanfare zou dan te zijner ere “Graaf van Elissem” genoemd worden. De familie was door dit verzoek zeer vereerd en gaf op 4 november een gunstig antwoord.

Vele benamingen werden in die tijd verfranst en zo was het ook met die van de fanfare op de standaard. Men las in goud geborduurd: “Graaf d'Elissem”. Deze naam werd sindsdien niet meer gewijzigd.

Periode voor de Eerste Wereldoorlog

Naast het opluisteren van vele gemeentelijke manifestaties was onze fanfare actief op menig festival. Zelf richtte ze haar eerste festival in op 28 juli 1867. Niettegenstaande het grote succes duurde het tot 1881 voordat een tweede festival georganiseerd werd.

Het 25-jarige bestaan werd met 2 jaar vertraging herdacht op 22 augustus 1886. Franciscus-Xaverius De Pauw was toen voorzitter. Op voet van voorgaande feesten, werd een derde festival georganiseerd. 31 maatschappijen namen hieraan deel en er werd op 3 kiosken gespeeld.

Vanaf 1877 begon de fanfare haar eigen feestavonden in te richten. Het programma bestond uit muziek, zang, solo's, kluchtliederen en alleenspraken.

Op 22 november 1892 werd (Frans) Isidoor De Pauw voorzitter. Na interne spanningen kwam er in 1891 jammer genoeg een definitieve splitsing. Het bestuur trad in die jaren ook niet met de nodige krachtdadigheid op. Sommige leden, zelfs degenen die enorm hadden bijgedragen om de fanfare te doen bloeien, trokken zich terug. Dit leidde tot de oprichting van een tweede fanfare, Sint-Cecilia. Beide fanfares werden alzo ook politieke partijen, allebei evenwel christelijk geïnspireerd. Niet-Waveraars kunnen dan ook moeilijk de partijschap in Waver begrijpen! Het waren n°1 en n°2. In de volksmond wordt Graaf d'Elissem tot op heden kortweg Nummer 1 genoemd. Sinds de fusie der gemeenten in 1977 treedt de fanfare niet meer op als politieke partij. Isidoor De Pauw werd in 1894 door Cornelis van Hoof opgevolgd. Van 1897 tot 1909 nam (Jan) Isidoor Wyckmans deze taak op zich. Hij werd door (Nikolaas) Lodewijk Slaets opgevolgd. Hij bleef voorzitter tot aan het uitbreken van de Grote Oorlog.

Periode na de Eerste Wereldoorlog

Tijdens die Eerste Wereldoorlog (1914-1918) vielen de muzikale activiteiten stil. De toenmalige nog zeer jonge voorzitter Louis Slaets zou hierna zijn fanfare nieuwe impulsen geven. Hij drong erop aan om in 1927 de maatschappij om te vormen tot een vereniging zonder winstoogmerk. In diezelfde tijd schonk hij ook een perceel bouwgrond opdat de fanfare er een eigen zaal zou kunnen bouwen, hetgeen dan ook geschiedde. Enkele jaren later in 1934 werd het 75-jarige bestaan gevierd met een festival waaraan vele fanfares en harmonies hun medewerking verleenden.

Processie in Onze-Lieve-Vrouw-Waver in 1953

Louis Slaets werd in 1958 door René Slaets opgevolgd, die op zijn beurt in 1967 de fakkel doorgaf aan Philemon Scheers. Van 1986 tot zijn onverwachte overlijden in 1999 was Louis Slaets voorzitter. Hij bekleedde tevens belangrijke bestuursfuncties binnen Fedekam. Hij werd opgevolgd door Marcel Vets, die in 2009 van het jubileumjaar naar aanleiding van het 150-jarige bestaan van de fanfare een groot succes maakte. Tijdens de Algemene Vergadering van 3 december 2011 droeg hij het voorzitterschap over aan Eric Janssens, die net als de allereerste voorzitter eerste schepen in de gemeente was.

Dirigenten

Op muzikaal gebied is Graaf d'Elissem steeds een naam van betekenis geweest. De inbreng van de dirigenten had hier zeker een ruim aandeel. Toch was het vooral dirigent Alfons van Loo, in 1935 in dienst getreden, die aan de basis lag van een nog hoger opgevoerd muzikaal peil, om alzo te kunnen promoveren naar een hogere afdeling, met in 1956 een bevestiging in ere-afdeling.

Dirigent Alfons Van Eeckhout, die Alfons Van Loo was opgevolgd, diende wegens ziekte in 1973 ontslag te nemen. De dirigeerstok werd dan overgenomen door een muzikant uit eigen rangen, Emiel Vertommen. Deze knoopte opnieuw aan met deelname aan tornooien. Hij lag ook aan de basis van de organisatie van het jaarlijkse kerstconcert, dat nog steeds een ruime publieke belangstelling kent. Hierop verzorgde de jeugdafdeling Crescendo sinds 1980 een kort optreden. Jan Ceulemans was van 1984 tot 1986 dirigent en werd opgevolgd door Roger Liekens die de fanfare van 1986 tot 2008 dirigeerde. Tijdens het jubileumjaar 2009 was Rudi Verbruggen korte tijd dirigent. Hij componeerde de gesmaakte gelegenheidsmars “Numero uno”. Daarna volgde de jonge Jan Kusseneers, die onder andere het initiatief nam voor een filmconcert. Tijdens het kerstconcert van 26 december 2011 gaf hij de dirigeerstok door aan de jonge, dynamische dirigente Bente Pauwels. Acht jaar later, op 26 december 2019, werd Andries Voets de nieuwe dirigent. Bente bleef actief als muzikante en onderdirigente.

Immaterieel erfgoed

De Koninklijke Fanfare Graaf d’Elissem is trots de oudste vereniging van de fusiegemeente Sint-Katelijne-Waver te mogen zijn. Zij wil dan ook haar aloude tradities in ere houden. Deze maken immers deel uit van ons immaterieel erfgoed.

Zo spelen we bijvoorbeeld nog steeds jaarlijks de septemberjaarmarkt en kermis officieel open met een optocht door het dorp. Daarna volgt naar goede traditie een concertje met voornamelijk lichte muziek op het grasplein achter het raadhuis.

Elk jaar in november organiseert de fanfare haar restaurantdag in zaal Graaf d’Elissem. De eerste restaurantdag had plaats op 18 december 1983. Dankzij de heerlijke maaltijden die bereid worden door onze kookmoeders en de inzet van vele vrijwilligers is dit telkens een groot succes.

Tijdens het eerste weekend van december vindt het jaarlijks teerfeest of ‘teiren’ plaats. Dit is een oude traditie die vermoedelijk teruggaat tot de oprichting van de fanfare. De bestuursleden, muzikanten en gewone leden komen dan gedurende het weekend samen om te eten en te drinken. Zaterdagochtend start met de jaarlijkse algemene vergadering van de vzw en een broodmaaltijd met onze alom gekende zelfgemaakte “kop” (hoofdkaas). Daarna vertrekt de fanfare al spelend naar de cafés van haar ‘leden-herbergiers’. Zaterdagavond keert iedereen terug naar de zaal voor een heerlijk avondmaal bereid door onze kookmoeders. Op zondag luistert de fanfare een gedachtenismis op voor de overleden leden. Na de boterhammen met kop vertrekt de fanfare opnieuw al spelend naar enkele herbergen. ’s Avonds wordt opnieuw samen gegeten in de zaal en vindt ook de trekking van de tombola plaats.

Sinds 1973 is het kerstconcert op 26 december een vaste waarde. Het is al bijna 50 jaar het hoogtepunt van het jaar voor onze muzikanten, en de bekroning van hun harde werk. Enkel in de coronajaren 2020 en 2021 kon dit concert niet doorgaan. Naar aanloop van het kerstconcert wordt de Graaf d’Elissemkrant uitgegeven en verspreid in Onze-Lieve-Vrouw-Waver.

Van oudsher worden er door de fanfares van de omliggende dorpen verbroederingen georganiseerd. De organiserende fanfare nodigt dan enkele bevriende verenigingen uit voor een gastoptreden. Fanfare Graaf d’Elissem organiseert haar verbroedering in het eerste weekend van mei.

Verbroederingsconcert 2015

Heden

Naast het bewaren van de tradities wil fanfare Graaf d’Elissem ook inspelen op de nieuwste ontwikkelingen binnen de fanfarewereld. Dit houdt onze fanfare immers jong. Zo werd er in 2016 een muziekteam opgericht bestaande uit de dirigent en enkele muzikanten. Zij ontfermen zich over de keuze van de stukken en zorgen steeds voor een mooi evenwicht tussen de klassieke marsen en fanfarestukken en meer moderne film- en popmuziek.

In 2021 werden door enkele enthousiaste muzikanten een nieuwe website en logo gemaakt om onze fanfare een modernere uitstraling te geven. Ook organiseerden we voor het eerst een Oktoberfest in zaal Graaf d’Elissem. Op deze manier kunnen nog meer dorpsgenoten kennismaken met onze fanfare en muziek in het algemeen.

Bron

Koninklijke Fanfare Graaf d'Elissem Onze-Lieve-Vrouw-Waver 1859 – 1999, Een verhaal over 150 jaar geschiedenis, in: Mededelingen van het Jozef van Rompay-Davidsfonds-Genootschap vzw, vol. XXII, 2010.

Bestuur